Burun Estetiği (Rinoplasti)
Burun şeklinde değişiklik ya da düzeltme yapma amaçlı cerrahi bir işlemdir. Burun estetik cerahisi ya da burun estetiği olarak da isimlendiriyoruz.
Rinoplasti, latince kökeni rhinion olan burnun şekillendirme ameliyatıdır. Burnun, doğal halinin ya da sonradan gelişen bozukluklar nedeniyle şekil ve görünüm hoşnutsuzluğu, rinoplasti ameliyatı ile düzeltilir. Yüzün karakteristik özelliklerine uygun şekil değişikliği, burnun anatomik (kıkırdak, kemik ve yumuşak doku) yapılarının cerrahi tekniklerle tekrardan yapılandırılmasıyla gerçekleşir.
Rinoplasti, anatomi, fizyoloji ve canlı doku bilgisinin estetik görüş ile harmanlandığı bir tıp sanatır. Dış yapısı ile yüz görünümünün önemli bir bileşeni olan burun, iç yapısı ve işlevi ile de vazgeçilmez bir solunum organıdır. Burun tıkanıklığının en sık nedeni olan septum düzensizliği (septum deviasyonu) tedavisinde septum cerrahisi ve beraber tamamlayıcı işlemler uygulanır. Doğal burun solunumu , yani burnun normal işlevi sağlanır.
Burun, zaman içinde şekil değiştirebilir, yaş ilerledikçe büyür, sarkar ve cilt kalınlaşır. Yüz travmaları sonucu en fazla etkilenen bölge de burundur. Kemik ve kıkırdak yapıda çökme, kırılma ve kayma sonucu şekil bozuklukları yanında burun tıkanıklığı gelişir.
Sıklıkla, rinoplasti burun şeklinin düzeltilmesi ya da değiştirilmesi isteği ile yapılmaktadır. Amaç estetik olsa da, işlev korunmalı ve bozulmamalıdır.
SEPTORİNOPLASTİ NEDİR?
Burun içi hava akımını engelleyen, düzensiz kıkırdak-kemik yapıların düzeltilmesi ile birlikte burun şeklinde değişiklik yapılan cerrahi işlemdir. Bir başka ifade ile burnun hem iç hem dış ameliyatıdır.
Septorinoplasti gereksinimi, sağlık için burun işlevinin düzeltimesi ile beraber estetik kaygı için görsel değişiklik isteği ile doğar.
Burun tıkanıklığı yakınmasına ek olarak, burun şekil düzeltilmesi arzusu da var ise, aynı anda rinoplasti ile burnun iç ve dış sorunu giderilir. Bu operasyonları septorinoplasti olarak adlandırıyoruz.
BURUN SOLUNUMU NİÇİN ÖNEMLİDİR?
#NEFES ALAN RİNOPLASTİ
Burun, yüzün anlam ve görüntüsünü oluşturan bir organ olması yanında önemli bir işleve sahip. Burun solunumu yani nefes. Sağlıklı nefes normal burun solunumu ile başlar, koku alma, karakteristik ses kalitesini koruma ve bir çok bedensel işlevin devamı için gereklidir.
Burun delikleri ve burun boşluğu ile başlayan üst hava yolunun temel işlevi belirli bir direnç sağlayarak hava geçişini sağlamaktır. Solunan hava ısıtılır, nemlendirilir ve süzülür. Akciğerlere ideal içerikteki hava ulaştırılır. Günlük hayat aktiviteleri ve eforlu hareketlerde olduğu kadar uyku sırasında düzenli ve doğru nefes alma –ki çalışan bir burun ile başlar- bedensel sağlık ve yaşam kalitesi açısından vazgeçilmezdir.
RİSKLER NELERDİR?
Cerrahi işlemlerin genel riskleri olan kanama, infeksiyon ve anestezi etkileri rinoplastide de olasıdır. Bunlar dışında: burun tıkanıklığı, kabuklanma, kuruluk, ciltte his azalması, sertlik, renk değişimi, şişlik, ağrı, nedbe oluşumu ve doğal görünüm dışı sonuçlar olabilir. Ameliyat öncesi hazırlık döneminde, rinoplasti adayları cerrah tarafından olası riskler hakkında bilgilendirilir.
AMELİYATIMI KİME YAPTIRMALIYIM?
Bu ameliyatı kulak, burun, boğaz uzmanı mı yoksa plastik cerrah mı yapmalı? Burun estetik ameliyatı yüz estetiği (Fasiyal Plastik) branşının bir ameliyatıdır. Amerikan Yüz Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Cemiyeti üyelerinin (American Academy of Facial Plastic and Reconstructive Surgery) %60 ını Kulak Burun Boğaz uzmanları oluşturmaktadır. Kulak burun boğaz uzmanı bir baş boyun cerrahıdır. Temel eğitiminde burun cerrahisi olan tek branş KBB uzmanlığıdır. Fasiyal plastik cerrahi, KBB uzmanlığının bir yan dalı olarak bütün dünyada hızla yaygınlaşmaktadır. Fasiyal plastik cerrahi ile ilgilenen bir KBB uzmanı bu sorunuzu en ideal biçimde çözümleyecektir. Ancak hekiminizi seçme konusunda en doğru kararı yine siz vereceksiniz.
RİNOPLASTİ ÖNCESİ HAZIRLIKTA NELER YAPILIR?
Burun şeklinden hoşnut olmama yakınmasıyla başvuran hasta (bir cerrahi uygulama adayı olduğu için hasta terimini kullanıyoruz) ile operasyondan önce iki görüşme gerçekleştirilir.
İlk görüşmede:
Kapsamlı bir burun muayenesi (endoskopik ve fizik muayene) yapılı. Hastanın burununda neyi beğenmediği, nasıl olamasını istediği, ne kadar istekli olduğunu anlamaya yönelik konuşulur. Hastalarımızın bir çoğu, rinoplasti ameliyatı olmayı düşünen pek çok kişi gibi daha önceden, çeşitli internet sitelerinden ya da basılı kaynaklardan bilgi sahibi olarak geliyorlar. Yine de, kişiye özel olması gereken bir ameliyat olduğundan ve ayrıca, yaklaşım ve teknik farklıklıklarını düşünerek , ameliyatın boyutu ve süreci hakkında bilgi verilir.
Her cerrahi işlem öncesinde olduğu gibi, genel sağlık durum değerlendirmesi ve tıbbi geçmiş sorgusu yapılır.
Fotoğraf çekimi yapılır. Rinoplasti öncesi değerlendirme içinde fotoğraf incelemesi önemli yer tutar. Bilgisayar destekli fotoğraf çalişmasında, hastanın rinoplasti sonrasında yeni burnunun yüzünde nasıl durduğu konusunda fikir oluşabilir. Fotoğraf çalışması sayesinde, rinoplasti adayının istekleri, istemedikleri ve yüzündeki değişiklik algısı hakkında cerrah bilgi edinir. Gerçekçi, doğal ve ömür boyu yüz ile uyum içinde yaşayacak bir burun için , rinoplasti adayının arzusu ile cerrahın yapabilecekleri tam uyumlu olmalıdır.
Ancak, bu çalışmanın bir grafik yazılım ortamında yapıldığı, bir garanti vaat etmediği unutulmamalıdır. Rinoplasti , cilt-kıkırdak-kemik yapılarının oluşturduğu bir canlı doku ameliyatıdır. Doku uyumu ve iyileşmesi dinamik bir süreçtir ve cerrah, teknikleri uygularken bu süreci gözetir.
İkinci görüşmede:
Fotoğraf çalışması üzerinde bilgilendirme yapılır. İlk görüşme sonrası akla gelen sorular yanıtlanır. Bu görüşmede, kişinin rinoplasti ya da septorinoplasti öncesi, ne kadar istekli olduğunu anlamaya çalışılır, aklında soru işareti kalmadan kesin kararını vermesi istenir.
Sorular yanıtlanıp, muayene ve analiz tamamlandıktaktan sonra operasyon tarihi saptanır. Operasyon, tam donanımlı bir hastanede çoğunlukla genel aneztezi altında yapılır. Operasyon günü rutin kan testleri ve aneztezi muayenesi yapılır ve güvenli durumda hasta ameliyathaneye alınır.
RİNOPLASTİ AMELİYATINDA NE YAPILIYOR?
Eskilerde hemen her burunda yapılan populer yaklaşım, yontma, oyma ve kesi yoluyla küçültme cerrahisi idi. Çok iri ve çıkıntılı burunlar dışında kemik-kıkırdak yapılar korunarak burun şekillendirilmeli, kişinin yüz ifadesine aykırı bir burun olmamalıdır. Günümüzde rinoplasti, yapısal elemanların(kıkırdak-kemik) çıkarılması ya da bütünlüğünün bozulması yerine, yerinde şekillendirme ve kıkırdak eklentileri ile yeniden anatomik düzenleme teknikleri ile yapılmaktadır.
Burun sırtı: çıkıntılar düzeltiltilir, genişlik daraltılır, simetri sağlanır, dar ise genişletilir, çöküntü desteklenir, cilt altı düzensizlikler giderilir, cilt altı desteklenir.
Burun ucu : daraltılır, simetri sağlanır, düzenlenir, kaldırılır, çok kalkık ise normale çekilir, burun delikleri küçültülür, burun kanatları desteklenir.
Eğri burun: asimetrik yapılar yeniden yapılandırılır, destek eksikliği yerine konur, kamuflaj ile simetri sağlanır.
Burun içi: darlıklar işlevsel şekilde açılır, hava pasajını daraltan yapılar düzeltilir, doku eksiklikleri yerine konur.
Rinoplasti ameliyatı normal şartlarda 2-3 saat sürmektedir. Ameliyat, burun sırtına bant ve atel uygulaması ile sonlandırılır. Burun tamponu çok özel durumlar dışında kullanılmamaktadır.
Yıllar içinde, doğal görünümlü, kişinin yüz ve mimik karakterine uyumlu burun oluşturma anlayışının gelişmesine parallel olarak rinoplasti teknikleri de değişti. Bu durum, daha iyi sonuçların alınmasıyla hasta memnuniyetini giderek yükseltmektedir.
RİNOPLASTİ SONRASI SÜREÇ NASILDIR?
Operasyon sonrası erken ilk 4-6 saat arası soğuk uygulama yapılır.
Günümüzde rinoplasti sonrası dönemde hastaların en çok yakındığı ağrı ve şişlik-morluk durumları yok denecek kadar azalmıştır. Göz çevresi ciltdeki renk değişikliği 2.-3. gün olsa da, bir haftada kaybolur. Burun sırtındaki atel 7 gün sonra çıkarılır. Cilt özelliğine gore, sonrasında 1 hafta kalacak şekilde bant uygulaması yapılabilir. Operasyon sonrası erken ödem dönemi 6- 8 hafta sürer. Tam iyileşme ve son halin ortaya çıkması yaklaşık bir yıl sürmektedir.
Rinoplasti sonrası kontrol muayeneleri, 3.- 6. ve 12. ay da yapılır. Uzun dönem izlemlerimiz yıllık kontrol ve fotoğraflamalarla devam eder.